Là một nét ẩm thực độc đáo của Hàn Quốc và là niềm tự hào của người dân xứ sở kim chi - Cơm trộn bibimbap đã trở thành một món ăn mà không thể không được nhắc đến khi đề cập đến ẩm thực xứ Hàn. Vậy bạn đã biết bao nhiêu về bibimbap?
Nguồn gốc xa xưa
Có nhiều giả thiết khác nhau về nguồn gốc của cơm trộn bibimbap, nhiều người cho rằng bibimbap là một trong những món ăn quý tộc và có xuất thân từ cuộc cách mạng Donghak. Nhưng giải thuyết cho rằng bibimbap xuất thân từ món ăn dành cho hoàn gia lại đáng tin cậy hơn.
Theo nhiều nguồn tài liệu, khoảng 200 năm trước tại Jeonju - một thủ phủ của tỉnh Jeolla ở phía tây nam Hàn Quốc và cũng là nơi được coi là trung tâm du lịch quan trọng, cơm trộn bibimbap đã xuất hiện. Bibimbap tại Jeonju nổi tiếng từ việc những hạt gạo được dùng làm chúng rất thơm ngon và những người phụ nữ tại địa phương có tài năng chế biến món ăn tuyệt vời.
Từ thời Chosun, bibimbap là một trong ba món ăn nổi tiếng tại đây. Tuy nhiên, đây không phải là tên gọi đầu tiên của món ăn này mà nó đã được thay đổi qua thời gian.
Cơm trộn bibimbap đã có từ 200 năm trước tại Jeonju
"Trộn" là động từ chính của tên gọi món ăn này và nguồn gốc của nó cũng được xuất phát từ động từ này trong tiếng Hàn. Trong cuốn Siujieonseo - một cuốn sách nấu ăn được viết vào cuối những năm 1800, bibimbap đã được đề cập đầu tiên đến. Ban đầu, bibimbap được gọi là Bubuimbap, nó còn được gọi là Goldongjiban, được trích dẫn từ cuốn Dongguksesiki được viết bởi tác giả Hong Seong Mo vào năm 1849. Nó có nghĩa là trộn tất cả mọi thứ một cách nhanh chóng.
Bubuimbap được sử dụng lần đầu để chỉ cơm trộn trong cuốn sách "Các thực đơn thời Chosun" được viết bởi Bang Sin Yeong xuất bản năm 1917. Sau đó, để thuận tiện và dễ dàng cho việc phát âm, món ăn này đã được đổi lại thành Bibimbap cho dễ phát âm.
Bắt đầu từ thế kỷ XX, bibimbap đã trở nên phổ biến và quen thuộc trong bất kì gia đình nào của người dân xứ sở kim chi và còn được phục vụ trên các chuyến bay của các hãng hàng không Hàn Quốc.
Cơm trộn bibimbap được phục vụ trên các chuyến bay
Món ăn tổng hòa
Cơm trộn bibimbap được chế biến từ cơm và các loại rau củ khác nhau, có thể lên đến 30 loại rau củ. Các loại rau thường được thấy trong bibimbap là dưa leo, rau bina, cà rốt, giá, nấm, củ cải,... Ngoài ra, các món như tảo biển, trứng và thịt,... cũng được dùng trộn kèm. Những loại rau củ đều được thái thành từng sợi mỏng và đặt đều nhau trên bề mặt cơm.
Trứng trong cơm trộn phải là trứng ốp la vẫn còn lòng đào được đặt ở giữa. Điều đặc biệt tạo nên hương vị của món ăn là dầu mè và tương ớt gojujang - đặc trưng của ẩm thực Hàn Quốc.
Trứng trong cơm trộn là trứng lòng đào được đặt ở giữa
Mặc dù các nguyên liệu chế biến khác nhau nhưng khi chúng được hòa quyện vào nhau đã tạo nên một hương vị tổng thể hòa hợp hoàn hảo. Vị thơm dẻo của cơm kết hợp cùng vị béo ngậy của trứng và vị tươi ngon của rau củ. Đặc biệt, vị ngọt tươi và thanh mát của thịt bò khiến cho món ăn ngon khó cưỡng lại.
Một trong những loại bibimbap mà khách hàng ưa chuộng tại Hàn Quốc là Dolsot bibimbap. Cơm sẽ được đặt trong một tô bằng sứ còn nóng, một lớp dầu mè sẽ được phủ bên dưới cơm rồi đặt lên bếp nóng. Khi thưởng thức, khách hàng sẽ trộn tất cả lên, cơm nóng bên dưới sẽ cháy xém có màu vàng như cơm cháy, ăn vào giòn và thơm ngon.
Cơm trộn Dolsot bibimbap được nấu bằng nồi sứ tạo nên lớp cơm cháy thơm và giòn
Một số khách hàng sẽ thưởng thức món ăn này bằng cách cuộn cơm trong rong biển. Đây là một cách ăn cũng khá độc đáo khi bạn có thể cảm nhận được hương vị đặc biệt của cơm trộn kết hợp với vị mằn mặn của rong biển.
Ngoài ra, Hoedeopbap là một biến thể khác của cơm trộn bibimbap. Cá sống được thay thế cho thịt, một số loại cá được sử dụng như: cá rô phi, cá hồi, cá ngừ,... Đây là loại bibimbap khá phổ biến ở các địa phương dọc bờ biển Hàn Quốc.
Khẩu vị của mỗi người là khác nhau, với những nguyên liệu được sử dụng trong bibimbap và sự đa dạng của món ăn này, bibimbap có thể được biến hóa đa dạng về nguyên liệu và nêm nếm để phù hợp với từng người ăn.
Món ăn tốt cho sức khỏe
Người Hàn Quốc rất coi ẩm thực văn hóa nước mình, vì vậy mỗi món ăn mà họ chế biến đều có một ý nghĩa đặc trưng khác nhau. Cơm trộn bibimbap được chế biến từ những nguyên liệu khác nhau, tuy nhiên nếu để ý kĩ thì bạn sẽ thấy món ăn này có 5 màu sắc chủ đạo. Đây đều là những tông màu truyền thống của Hàn Quốc.
5 màu sắc bao gồm: trắng, đen, xanh, đỏ và vàng biểu trưng cho những cái tên như: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ trong thuyết ngũ hành. Có thể thấy được món cơm trộn này là sự kết hợp hài hòa và tinh tế của người Hàn.
5 màu sắc trong cơm trộn bibimbap tượng trưng cho 5 mệnh trong thuyết ngũ hành
Ngoài việc ứng dụng văn hóa ăn uống vào món cơm trộn, đây còn là món ăn tốt cho sức khỏe và giúp cân bằng hệ tiêu hóa, đặc biệt đối với những người đang trong quá trình ăn kiêng. Không chỉ ngon miệng, bibimbap còn chứa những chất dinh dưỡng tốt nhờ việc kết hợp nhiều nguồn nguyên liệu khác nhau.
Cơm cung cấp cho cơ thể protein, tinh bột, vitamin A, D, C và những khoáng chất cần thiết như sắt, canxi,... Bên cạnh đó, rau củ như rau bina, cà rốt, dưa leo, giá, rong biển có trong bibimbap còn bổ sung cho cơ thể chất xơ, đường, vitamin A, C tốt cho sức khỏe và làn da. Các nguyên liệu được kết hợp cân bằng giữa chất trong cơm và các chất dinh dưỡng trong rau củ tạo nên tổng thể món cơm trộn bibimbap vừa đầy đủ chất dinh dưỡng và hỗ trợ cho người ăn kiêng.
Bibimbap giờ đây có thể dễ dàng được tìm thấy không chỉ ở Hàn Quốc mà còn tại các nhà hàng Hàn Quốc tại Việt Nam. Thậm chí bạn có thể dễ dàng tự chế biến món cơm trộn này tại nhà chỉ với những nguyên liệu có sẵn.